Wie zich inleest bij verschillende massagepraktijken, zal regelmatig lezen dat een hoge bloeddruk een absolute contra-indicatie is. Wat dan ook betekent dat een bepaalde massagetechniek onder geen voorwaarden gegeven kan worden. Maar hoe zit dat nu precies? In dit artikel met achtergrondinformatie ga ik in op de anatomie, fysiologie en pathologie van een hoge bloeddruk (hypertensie) in relatie tot een massage.

Hoge bloeddruk

Bij een hoge bloeddruk (hypertensie) zegt dit iets over de staat waarin de bloedvaten zich verkeren. Deze zijn minder elastisch waardoor ze de pulsaties vanaf het hart naar het lichaam niet goed kunnen rondpompen. De oorzaak ervan kan verschillend zijn, maar de twee meest bekende oorzaken zijn ouderdom en vetachtige stoffen die zich afzetten tegen de aderwand.Het gevolg is dat het hart harder moet gaan pompen en daardoor de bloeddruk verhoogt.

Geneesmidddelen

Er zijn verschillende vormen van geneesmiddelen die een hoge bloeddruk tegen kunnen gaan gaan, die elk weer een net andere werking kan hebben. Omdat er zoveel verschillende geneesmiddelen zijn met elk een net andere werking, is het raadzaam om de bijsluiter erop na te slaan of de behandelend arts te raadplegen. De geneesmiddelen hebben in elk geval één duidelijke overeenkomst: ze doen allen niets ten aanzien van de bloedaders en vaten. Ofwel: het geneesmiddel zal hierin zelf geen verbetering geven. Het geneesmiddel zal wel iets kunnen doen aan de wijze waarop cellen zich opdelen en in welke mate dit gebeurd. Zo zijn er geneesmiddelen die ervoor zorgen dat het aantal bloedplaatjes (trombocyten) in een bloedcel minder worden. Andere varianten van geneesmiddelen zorgen voor een toe- of afname van rode bloedcellen (erocyten) of een toe- of afname van witte bloedcellen (leukocyten). Meestal heeft een geneesmiddel die voorgeschreven word bij een hoge bloeddruk effect op de trombocyten. Er is daarmee dus al een bijstelling van de bloedcel ten aanzien van de anatomische waarde en kunnen we al spreken over de pathologie. De vaten veranderen dus niet, alleen de vloeistof die erdoor heen gaat word door geneesmiddelen aangepast.

Hoge bloeddruk en contra-indicatie

En juist die pathologische verandering van de bloedcellen, daar zit ook het probleem in de verschillende vormen van massage die daardoor een contra-indicatie kunnen geven. Heel strikt genomen mag bij een hoge bloeddruk een masseur eigenlijk al geen sportmassage geven. Dat is voorbehouden aan een fysiotherapeut die wel een medische achtergrond heeft. Vanwege mijn zorgachtergrond, kan ik aantonen de kennis en kunde te hebben dat dit bij mij wel kan en dat ik kan voldoen aan de zorgvuldigheidsvereiste. Maar... Zoals gezegd is in de basis de anatomie bij hypertensie anders in de bloedvaten en haarvaten, welke extra risico's geven, want hoe dan ook bij welke massage ook, je geeft extra stuwing middels de massagetechniek op de bloedvaten. Een massage is immers gebaseerd op het stimuleren van de doorbloeding en daarmee de bloedsomloop (waar de bloedvaten weer onderdeel van zijn). Wanneer je dit manueel doet zonder hulpmiddelen, laat je het lichaam nog zoveel mogelijk het zelfoplossend vermogen gebruiken. Maar bij het toevoegen van hulpmiddelen word de druk op de bloedvaten ongecontroleerd verhoogd. Dit geldt eigenlijk voor elk hulpmiddel. Of het nu gaat om hotstones, guasha of cuppingtherapie: we weten simpelweg niet in hoeverre dit effect heeft op de vaten. Bij een normale massage is dit namelijk eigenlijk al niet goed meetbaar. 

Hotstone massage en hoge bloeddruk

Ik zoom in op de hotstone massage, daar dit één van de meest gegeven massagetechnieken is binnnen de wellness sector. Dit is ook een stukje basis anatomie wat elke masseur zou moeten weten: het lichaam reageert op temperaturen. Dat is niets nieuws. Maar als we dit combineren met de bloedomloop en de bloedvaten, dan weten we dat bij warmte de bloedvaten uitzetten en bij kou samentrekken.

En daar zit voor een deel het gevaar in bij de hotstones, namelijk dat als je bloedvaten verder uitzetten de doorbloeding nog weer verder gestimuleerd word. Hier kunnen weer een aantal gevolgen aan zitten, o.a.;

• Door verwijding van de vaten schiet je door naar een hypotensie
• Als gevolg daarvan grotere kansen op flauwtes, flauwvallen
• Grotere kansen op lichamelijk letsel, afhankelijk van de elasticiteit van de vaten, dit kan bestaan uit;
• • Blauwe plekken
  • (interne) bloedingen
  • Het creëren van spataders
• Grotere kans dat medicatie goed regulerend is op de hypertensie
• In een uiterste geval kan een hitte-uitputting ontstaan door de combinatie van warmte en de staat van de vaten
• Een ander bekend voorbeeld kan een aneurysma of beroerte zijn

Al met al zijn het nogal wat serieuze risico's bij alleen al zoiets als een hotstone massage in combinatie met een hoge bloeddruk. Het is in mijn ogen dan ook onbegrijpelijk dat hier zo lichtzinnig over word gedaan bij verschillende wellnesscentra. Het is belangrijk om voor jezelf te beseffen dat het risico's met zich meebrengt en je zou, wanneer je al een hoge bloeddruk hebt het beste bij een deskundige masseur, massagetherapeut of fysiotherapeut kunnen wenden die voldoende kennis heeft opgedaan van de pathologie zoals een hoge bloeddruk.

Meer informatie

Wil je meer informatie ten aanzien van een hoge bloeddruk of hypertensie? Ik verwijs daarvoor het liefste door naar de Hartstichting. Zij hebben informatie beschikbaar voor een ieder die hierin meer informatei wenst. Verder kun je ten alle tijden je huisarts, apotheker of behandelend arts raadplegen.